Portaalfrees

De freesmachine

Specificaties
Werkbereik (x,y,z)	1300 x 2500 x 90mm
Assen	3
Frees diameter	1-13mm
Max Spindle speed	18.000 rpm
Spindle power	2KW
Max feedrate	5.000 mm/min
Aansturing	Gcode via LinuxCNC

De portaalfrees heeft een werkbereik van 1300x2500mm. Het materiaal kan met schroeven in de tafel vastgezet of geklemd tussen balkjes. De machine heeft geen vacuumtafel.

Onder portaal is ongeveer 90mm ruimte. Hoe dik een te frezen materiaal kan zijn, hangt af van de materiaalsoort en de gebruikte frees.

Deze portaalfrees is vooral geschikt voor het frezen van hout en kunststoffen. Voor het frezen van aluminium of andere lichte metalen is de machine minder geschikt, omdat er geen vloeistof-koeling mogelijk is. Frezen van metalen gaat dus héél langzaam en is daardoor duur. Zware metalen (staal) is zelfs helemaal niet mogelijk.

Veiligheid

De kracht en het gevaar van de freesmachine moet je niet onderschatten. Hij kan zowel zichzelf als omstanders behoorlijk beschadigen. Als gebruiker moet je dus goed opletten.

Basisregels voor veilig werken:

• Draag bij de frees altijd gehoorbescherming en een veiligheidsbril.
• Voer altijd de volledige checks uit voor je begint met frezen, ook als iemand anders voor jou al gefreesd heeft.
• Kijk tijdens het frezen regelmatig of alles goed gaat.
• Controleer voor je start of de maximale lengte, breedte en diepte(!!!) in LinuxCNC overeen komen met die van je werkstuk.
• Ben je nog niet zo ervaren? Laat je opdracht voor je start door een professional controleren.

Aan- en uitzetten van de machine

• Stroom staat geheel uit als de machine niet in gebruik is. Deze zet je aan met de grote 3-fase schakelaar buiten de frees-ruimte. In noodgevallen kan je deze schakelaar ook gebruiken om de hele machine in één keer uit te schakelen.
• De computer waarmee de frees bediend wordt heeft een aparte stroomvoorziening. Die zet je gewoon aan op de computer. Hij blijft dus ook draaien als je de stroom van de machine afhaalt.

Machine voorbereiding

Voor je de machine kan gebruiken moet de computer weten waar de freeskop zich bevindt. Dit bepaalt hij door te "Homen". De Home-positie bevindt zich links-voor, dus in de hoek het dichtste bij de computer.

• Eerst start je de computer op, met het programma LinuxCNC. Dit staat op de Desktop.
• Controleer of de schakelaar op de elektra-kast van de CNC op 0 staat en zet dan de stroom (3-fase schakelaar buiten ruimte) aan.
• Zet nu de schakelaar op de elektra-kast op 1 en controleer of de noodstop niet ingedrukt staat.
• Onderin LinuxCNC staat nu "OFF". Druk op F2 om LinuxCNC aan te zetten. De machine kan nu bewogen worden met de pijltjestoetsen.
• Controleer of alle rails goed schoon is. Zo niet, maak deze dan nu schoon met een doekje en zo nodig met de stofafzuiging. Als de rails schoon is, kan je de machine met de pijltjestoetsen bewegen naar ongeveer 10cm vanaf de endstops: dit zijn de blauwe sensors aan het einde van de rails. Als het te langzaam gaat, kan je SHIFT indrukken om te versnellen (pas op, dat gaat héél snel). Je mag niet te dicht bij de endstops komen, want de machine stopt niet uit zichzelf bij de endstops voor de home-procedure is uitgevoerd! PgUp en PgDown bewegen de freeskop omhoog en omlaag.
• Als de freeskop in de buurt van de home-positie is, klik je in LinuxCNC op de Home All button of je drukt op Home op het toetsenbord. Nu beweegt de machine zelf tegen de eindstops aan en bepaalt zijn startpositie. Na het homen staat de machine op het absolute nulpunt.
• Bij deze machine kunnen de linker- en rechter Y-as onafhankelijk bewegen als de machine uit is. Als de Y-as niet recht staat, dan kan je stroom van de assen halen door de schakelaar op de metalen kast van de machine uit te zetten. Je kan dan met de hand de assen gelijk schuiven en daarna de schakelaar weer omzetten. Als je niet meer dan 1cm hoefde te schuiven, hoef je niet opnieuw te homen.

Door te homen weet de computer waar de freeskop is. Je kunt de freeskop nu veilig vanaf de computer naar een positie sturen: hij kan niet meer van de tafel lopen.

Werkstuk plaatsen en relatieve nulpunt instellen

• Als de machine is ge-homed, is het tijd om je werkstuk op de machine te plaatsen. Leg het werkstuk op de machine. Je kan het nu vastzetten met schroeven, maar alleen als je zeker weet dat de frees nooit de positie van de schroeven gaat bereiken. Een andere truc is het werkstuk nog even los te laten liggen en eerst schroef-gaten te laten boren met de frees. Omdat die in je tekening staan, kan je ze zo plaatsen dat de frees er daarna niet meer komt.
• Plaats het eerste freesje of boortje dat je gaat gebruiken in de machine. Maak hierbij gebruik van de best passende collet.
• Op het scherm zie je de relatieve positie van de frees. Waarschijnlijk staat die nog ingesteld van een vorig werkstuk. Je kan nu de frees naar je werkstuk toe bewegen, zo dat de frees met zijn middelpunt precies boven de linker onderhoek van je werkstuk staat. Dit is de nul-positie van jouw werkstuk. Met TOUCH OFF (X, Y) sla je die positie op. Je ziet de relatieve positie op het scherm veranderen in 0,0
• Als je het nulpunt hebt ingesteld, dan beweeg je je frees naar een punt boven je werkstuk. Beweeg de frees nu langzaam naar beneden, tot hij nog maar 1 a 2 mm boven het werkstuk is. Zet de snelheid (op het scherm) heel laag en beweeg nog lager, tot je het werkstuk net raakt. Eventueel kan je dit ijken door er een papiertje tussen te houden: als je dat niet meer kunt bewegen, zit je op het nulpunt. Pas op dat je niet te snel naar beneden beweegt: je freesje kan breken of je werkstuk kan beschadigen. Ook de hoogte (Z-as) stel je op 0 met touch-off.
• Zet de machine na Z touch off direct 10cm omhoog (met PgUP). Als je de machine opzij zou bewegen terwijl de frees stilstaat op het materiaal, is de kans groot dat je frees krom buigt, breekt of in het materiaal krast.

Opdracht starten

De frees is nu klaar voor gebruik.

Je kan een opdracht laden (open file) en controleren of de dimensies overeenkomen met wat je verwacht .Let vooral op de diepte!

De frees start je met de "play" button. De afzuiging bedien je met een aparte schakelaar op de voorkant van de machine. Frees je iets anders dan hout, informeer dan vooraf of het stof wel in de afzuiging mag!

Perslucht

De perslucht kan je aanschakelen in de Gcode (M7) of door deze aan te vinken vóór je de opdracht start.